Hành trình “toàn cầu hóa” bản sắc Việt từ sản phẩm OCOP

Ra đời với sứ mệnh phát huy nội lực địa phương, chương trình OCOP đã trở thành đòn bẩy quan trọng giúp nhiều vùng quê vươn mình phát triển. Tại Đồng Tháp – vùng đất sen hồng mang đậm dấu ấn miền Tây sông nước – OCOP được xem là hướng đi bền vững, giúp người dân khai thác lợi thế tự nhiên và nâng cao giá trị nông sản.

Từ những nguyên liệu quen thuộc như xoài, dừa, sầu riêng, khóm hay ca cao, người dân đã tạo ra hàng trăm sản phẩm đặc trưng vừa giữ được hồn quê, vừa đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng khắt khe của thị trường xuất khẩu. Không ít sản phẩm như xoài Cao Lãnh, trà mãng cầu Xiêm, ca cao nguyên chất hay yến sào Trí Sơn đã vươn ra Nhật Bản, Hàn Quốc, châu Âu, Mỹ – minh chứng cho sức cạnh tranh ngày càng mạnh mẽ của nông sản Việt.

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Đồng Tháp, đến nay toàn tỉnh đã có hơn 1.000 sản phẩm tham gia chương trình OCOP, trong đó 799 sản phẩm đạt chuẩn 3 sao, 199 sản phẩm đạt 4 sao và 4 sản phẩm đạt 5 sao quốc gia. Các nhóm sản phẩm trải rộng từ nông sản chế biến, đồ uống, thảo dược, thủ công mỹ nghệ đến dịch vụ du lịch cộng đồng, góp phần định hình thương hiệu OCOP Đồng Tháp ngày càng uy tín và khác biệt.

Đáng chú ý, nhiều hợp tác xã, doanh nghiệp địa phương đã mạnh dạn đầu tư công nghệ chế biến hiện đại, tiêu chuẩn hóa quy trình sản xuất và kể “câu chuyện sản phẩm” một cách sáng tạo. Hợp tác xã Đông Nghi là ví dụ điển hình: từ mô hình chăn nuôi dê sữa, đơn vị này đã phát triển chuỗi sản phẩm sấy thăng hoa như sữa dê, chuối, sầu riêng đạt chuẩn OCOP 4 sao, đồng thời kết hợp làm du lịch nông nghiệp trải nghiệm, tạo sinh kế bền vững cho người dân.

Cũng với tinh thần ấy, cơ sở kẹo mứt Anh Quý đã biến trái cây miệt vườn thành những món quà đậm đà hương vị Việt – từ viên kẹo dừa, lát mứt khóm đến miếng gừng cay – vừa lưu giữ nghề truyền thống, vừa đáp ứng yêu cầu của các thị trường khó tính ở châu Âu.

Điều đáng mừng là các địa phương không còn “làm OCOP cho có”, mà đang hướng tới xây dựng thương hiệu mạnh, gắn với chỉ dẫn địa lý, mã truy xuất nguồn gốc và bảo hộ sở hữu trí tuệ. Chính quyền Đồng Tháp đã hỗ trợ hàng chục doanh nghiệp, hợp tác xã hoàn thiện bao bì, mẫu mã và chiến lược thương mại hóa, giúp sản phẩm địa phương tiến gần hơn với thị trường trong và ngoài nước.

Tính đến nay, hàng trăm sản phẩm OCOP của Đồng Tháp đã được công nhận từ 3 đến 5 sao, trong đó nhiều sản phẩm đã xuất khẩu và được người tiêu dùng quốc tế ưa chuộng. Mỗi sản phẩm không chỉ là hàng hóa, mà còn là “đại sứ văn hóa” – mang hương vị, tinh thần và bản sắc Việt đến với bạn bè năm châu.

Dù đã đạt được nhiều thành tựu, hành trình đưa sản phẩm OCOP Việt Nam ra thế giới vẫn còn không ít thách thức. Nông sản Việt cần tiếp tục nâng cao tiêu chuẩn kỹ thuật, chú trọng bao bì, thương hiệu và khả năng tiếp cận thị trường quốc tế. Tuy vậy, với nền tảng vững chắc từ chương trình OCOP, cùng sự chung tay của người dân, doanh nghiệp và chính quyền, con đường hội nhập của sản phẩm Việt đang ngày càng rõ nét hơn bao giờ hết.

Từ những sản phẩm thủ công mộc mạc, những gói trà, hũ mật ong, đến trái xoài ngọt lành, “hồn Việt” đang từng bước lan tỏa ra thế giới – bằng chính niềm tự hào, sự cần cù và khát vọng vươn lên của người nông dân Việt Nam trong kỷ nguyên hội nhập toàn cầu.